خانم ها پروین فرخی ، سرگل رشید پور ، شب بو حسینی و کوثر الماسی موفق به دریافت لوح تقدیر از مدیر کل محترمه ی استان کردستان سرکار خانم شیخی شدند ، این لوح به پاس قصه گویی در سی و پنجمین طلوع فجر انقلاب اسلامی اهدا شده است .

قسمت آخر :

5- اکثر آثار استاین شعر تصویر یا ایماژ است ، تصویر قابلیت بیشتری برای درک دارد و البته چنانکه اشاره شد رئال بودن آثار مرادی کرمانی نیز دارای همین ویژگی ست .

6- آثار هر دو نویسنده سهل و ممتنع است : تحمیل عقیده ای از جانب هیچ کس نیست ، باز و آزاد گزارنده است و البته این  با ویژگی های روحی و روانی یک خواننده نوجوان که دائما در بستر خودشناسی به قیدو بندها و اما و اگرها و توانمندی ها مجبور می شود فرصت تماشا و لذت خوانش و سلوک می بخشد ، این آثار در دواقع فریاد پنهان این گروه را به هواری بلند و خوشایند مبدل می سازد ، بدون آنکه از ارزش ها بکاهد و در عین حال به پایبندی به ارزش ها بینجامد ، در واقع در آثار هر دو نویسنده فضایی برای انتخاب وجود ندارد بلکه مخاطب خود تن به اجباری خوشایند ، نه فرمانی فراگیر می دهد و شاید به همیت دلیل است که قسمت اعظمی از نیازهای روانی یک کودک و یا نوجوان را ارضا می کند تا ناخودآگاه خود مخاطب همراه با شخصیت ها به یک معرفت روان شناختی و رشد شناختی - روانی در جهت تثبیت عقاید و خواسته های خود برسد .

7-این آثار بدلیل صمیمیت ، صراحت . صداقت توانسته است در ادبیات کودک و نوجوان راه باز کند ، عام و فراگیر بودن این آثار شاید بدلیل این است که نویسنده همراه با مخاطب است و نه در برابر او ، ضمن اینکه خود نویسنده تعیین تکلیف نمی کند و این فرصت را برای گزینش به خواننده وا می گذارد ، نویسنده گان نام برده شده با اشراف به نیازهای نسل نوجوان ، از پشت تریبون آگاهی رسانی و تحمیل عقاید تا سطح همگامی با مخاطب پائین آمده اند و البته با پذیرش از جانب این گروه سنی مواجه شده اند .

به قلم : ک . الماسی .

منابع : پژوهشنامه های شماره : 24-33-34 .

 بخش سوم :

2- یک خطی بودن در عرصه ی ادبیات کودک و نوجوان : از آنجا که تا پیش از نشر آثار این دو نویسنده ، اکثر نویسندگان ما دنباله رو آثار بهرنگی ، علی اشرف درویشیان و بعدها قاضی نور بودند ، تمامی آثار خلق شده در این عرصه فاقد تنوع موضوعی بودند ، یکی دیگر از دلایل استقبال نوجوانان از آثار این دو نویسنده خلق مضامینی تازه و متناسب با نیازهای روحی و روانی این گروه بود ، از آنجا که آثار هر دو نویسنده تقریبا در یک بستر مناسب اجتماعی و زمانی پا به ادبیات نوجوان گذاشت : درخت بخشنده از استاین : ( 1355) و قالیباف خانه ( 1359) و قصه های مجید ( 1370) از مرادی کرمانی ، این شانس را داشتند که به دلیل متفاوت بودن و عدول از روال خطی بتوانند به استقبال گروه سنی خود و تجدید چاپ برسند .

3- حضور طنز ( کمدی موقعیت و رفتار ) در آثار هر دو نویسنده : در آثار مرادی کرمانی این طنزرئالیستی و در آثار استاین این طنز فانتزی است ، در آثار هر دو  نویسنده ،  مخاطب  ، هیچ دستوری را نمی شنود بلکه در سرزمینی پر شور و پرتنوع از خیال همراه با خود حرکت می کند . طنز در آثار هر دو نویسنده تلخ و سیاه نیست بلکه شاد است و البته این طنز همراه با صداقت ، هنجار شکنی ، تنوع و آشنایی زدایی است . تا پیش از ورود چنین آثاری به عرصه ادبیات کودک و نوجوان ما ، چهره عبوس و جدی ادبیات این گروه همراه با نگاه اقتدار گرایانه ی حاکم بر این فضا ، فرصت تنفس و لذت بردن را به نوجوانان نبخشیده بود .

4- چند لایه بودن آثار هر دو نویسنده : چند لایه بودن آثار هر دو نویسنده امکان تاویل های متفاوت را باز گذاشته است ، ممکن است مخاطب کودک و نوجوان معنای لایه ی ظاهری اش را درک بکند ولی مخاطب بزرگسال هم می تواند ژرف ساخت اثر را بگیرد . بنابراین متون هر دو نویسنده ، متون بازی به حساب می آیند . این ویژگی در واقع ، به بی مکان و بی زمان بودن آثار می انجامد که می شود همه جا آن را خواند و در همه ی زمان ها هم از آن استفاده کرد ، بنابراین می توان گفت یکی دیگر از دلایل استقبال این آثار بسته و محدود نبودن متون آنهاست و البته چند لایه گی .

 به قلم : ک . الماسی .

بخش دوم :

1- آغشتگی ادبیات کودک و نوجوان ایران به ایدئولوژی را اگر چه برخی معتقدان به ایدئولوژی های مختلف ، خصلتی پیشرو تعبیر می کنند ، به نظر می رسد که این خصلت حداقل ادبیات کودک و نوجوان کشور ما را چند دهه به بیراهه کشانده است ، در ادبیات آنچه مورد بحث قرار می گیرد : پرداختن به ارزش های انسانی چون عدالت و اخلاق و ارزش های انسانی نیست بلکه رویکرد ایدئولوژیک به این ارزش هاست ! و این حکایت سه دهه ادبیات کودک و نوجوان این مرز و بوم بود ، که ادبیات در آن در خدمت آگاه کردن و تغییر دادن کودکان و نوجوانان بود و رساندن آنان به بهشت موعودی  بود ، که معتقدان هر ایدئولوژی برای خود ترسیم کرده بودند . در این راستا نویسندگانی چون مرادی کرمانی و برخی نویسندگان دیگر چون احمد رضا احمدی اگر چه با دو رویکرد کاملا متفاوت در بین نویسندگان ایرانی  ، و شل سیلور استاین و رولد دال در بین نویسندگان خارجی راهی را در ادبیات کشور ما باز کردند و البته آثارشان با استقبال مواجه گردید ، ( در آثار مرادی کرمانی زندگی مردم فرودست تصویر می شود با نگاه متمرکز نویسنده به مضامین اجتماعی و واقعیت های اجتماعی در یک جامعه ی دو قطبی ، و در آثار استاین شناخت عمیق آرزوها ، دردها ، غصه ها و مسائل کوکان به طور خاص و انسان به طور عام ) .

ادامه دارد .....

به قلم : ک . الماسی .

بخش اول :

هوشنگ مرادی کرمانی را با قصه های مجید ، کبوترتوی کوزه ، مربای شیرین ، لبخند انار ، مشت بر پوست ، مهمان مامان ، خمره و ... می شناسیم . وی از برجسته ترین داستان نویسان ایرانی در زمینه ی ادبیات کودک و نوجوان است ، تا کنون برخی آثارش به زبانهای : آلمانی ، هلندی ، انگلیسی ، اسپانیایی و عربی ترجمه شده و مورد استقبال کودکان و نوجوانان ، محافل ادبی و مطبوعات خارجی قرار گرفته است ، آثارش بیش از آنکه ، قصد تغییر دادن خواننده را داشته باشد قصد ارائه ی قصه ای شیرین و جذاب را دارد ، اغلب قهرمانهای داستان های او از طبقه پایین جامعه هستند و به حزب یا گروهی وابستگی ندارند ، هیچ عنصر سیاسی و ایدئولوژیک آگاهی دهنده در داستان های وی نیست . شل سیلور استاین را نیز از طریق آثار فراوان ترجمه شده اش در ایران : درخت بخشنده ، یک زرافه و نصفی ، لافکادیو ، در جست و جوی قطعه ی گمشده ، کسی یک گرکدن ارزون نمی خواد ؟ و.... می شناسیم . استاین برای علاقمندان به ادبیات کودک نامی آشناست ، استقبال بی نظیر از آثار او ، تیراژ بالا و تنوع ناشرانی که به ترجمه و نشر آثار او روی آورده اند ، گواه این مدعاست . در واقع می توان گفت به همان اندازه که مرادی کرمانی بر ادبیات کودک و نوجوان ما تاثیر گذار بوده است ، به همان اندازه نیز آثار شل سیلور استاین توانسته از خودش ردپایی ژرف به جای بگذارد و با استقبال مواجه گردد . اما دلیل استقبال نسل کودک و نوجوان از آثار این دو نویسنده در میان تعدد فراوان آثار چاپ شده برای این گروه سنی چیست ؟ در این مجال به اختصار به دلایل گرایش کودکان و نوجوانان از دیدگاه خود و مخاطب می پردازیم .

ادامه ی این مطلب را در روزهای آینده مطالعه بفرمایید .

 به قلم : ک . الماسی .